นักวิชาการ จุฬาฯ เผยการอุ่นและปรุงอาหารด้วยเตาไมโครเวฟปลอดภัย มีระบบการป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายในการใช้งาน สะดวก รวดเร็ว คงคุณค่าสารอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยให้การทำอาหารง่ายขึ้น ตอบโจทย์ผู้บริโภคยุคใหม่ พร้อมย้ำภาชนะพลาสติกที่ใช้อุ่นอาหารในเตาไมโครเวฟแล้วไม่ควรนำกลับมาใช้ซ้ำ

รศ.ดร.สุรเชษฐ์ หลิมกำเนิด ภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า การอุ่นและปรุงอาหารด้วยเตาไมโครเวฟมักได้รับความนิยม เพราะสะดวก ง่าย รวดเร็ว ตอบโจทย์วิถีชีวิตของคนยุคใหม่ได้เป็นอย่างดี แต่ถึงอย่างนั้น ก็ยังมีข่าวปลอมเกี่ยวกับอันตรายจากเตาไมโครเวฟแชร์เรื่อยมา ทำให้ยังคงมีข้อสงสัย กังวลใจว่าไมโครเวฟปลอดภัยหรือไม่

หลักการทำงานของเตาไมโครเวฟคือการให้ความร้อนแก่อาหารโดยตรง ซึ่งจะปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่เรียกว่า “ไมโครเวฟ” ผ่านเข้าไปในโมเลกุลของน้ำในอาหาร ทำให้เกิดการขยับของโมเลกุลตามความถี่ของคลื่น จนเกิดการเสียดสี เกิดเป็นความร้อน อย่างไรก็ดี กลไกดังกล่าวไม่สามารถสร้างรังสีตกค้างภายในอาหารได้ เนื่องจากไมโครเวฟไม่ใช่กัมมันตรังสี แต่เป็นเพียงคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีความถี่อยู่ระหว่างคลื่นวิทยุ กับรังสีอินฟราเรด (Infrared) ที่เหมือนคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าชนิดอื่น เช่น คลื่นวิทยุ คลื่นอินเตอร์เน็ต 4G, 5G WIFI

เตาไมโครเวฟยังถูกออกแบบให้มีการป้องกันไม่ให้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าหลุดออกมา สิ่งที่บุภายในตู้เป็นโลหะที่ทำหน้าที่สะท้อนคลื่นให้อยู่เฉพาะภายในเตา และที่ฝาหน้าของเครื่องก็มีโลหะที่สานกันอยู่ซึ่งสามารถสะท้อนคลื่นได้ และหากมีคลื่นรั่วไหลจริงเราจะรับรู้ได้ทันที เพราะจะมีความร้อนออกมาจากเครื่อง

ข้อดีของการอุ่น-ปรุงอาหารด้วยเตาไมโครเวฟ อาจทำให้คุณค่าทางอาหารสูญเสียน้อยกว่าวิธีอื่น เนื่องจากใช้เวลาในการให้ความร้อนน้อยกว่า จึงอาจทำให้คุณค่าทางอาหารสูญเสียน้อยกว่า อย่างไรก็ตาม สารอาหาร เช่น วิตามิน อาจสลายตัวเมื่อได้รับความร้อน แต่จะมากหรือน้อยก็ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิ และระยะเวลาในได้รับความร้อนเป็นปัจจัยสำคัญ

สำหรับผู้บริโภคที่มีความกังวลใจ ต้องขอย้ำว่า ผ่านมากว่า 70 ปี ตั้งแต่เริ่มมีการคิดค้นเตาไมโครเวฟจนมีการนำมาใช้ในครัวเรือนอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน ยังไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่ระบุว่าผู้บริโภคได้รับอันตรายจากการใช้เตาไมโครเวฟ ดังนั้น ผู้บริโภคหมดกังวลในเรื่องนี้ได้เลย

ทั้งนี้ อาหารแช่แข็งหรืออาหารแช่เย็นพร้อมรับประทานมักนำมาใช้คู่กับไมโครเวฟก็คือ เพราะสะดวก อุ่นเสร็จสามารถรับประทานได้ทันที ยิ่งในสถานการณ์แพร่ระบาดของโควิด-19 ทำให้ผู้บริโภคเริ่มหันมารับประทานอาหารประเภทนี้มาขึ้น

สิ่งสำคัญที่ต้องระมัดระวังนั่นคือบรรจุภัณฑ์พลาสติกที่นำไปอุ่นในเตาไมโครเวฟ ต้องทนความร้อนในกลุ่มพอลิโพรพิลีน (Poly-propylene: PP) พอลิเอทิลีน (polyethylene: PE) ซึ่งสามารถใช้กับเตาอบไมโครเวฟได้อย่างปลอดภัย ไม่ควรนำกลับมาใช้อุ่นอาหารซ้ำ